تکنولوژی یا سلامتی ؟

آیا شبکه‌های بی سیم، مثل شبکه تلفن همراه و شبکه وای‌فای برای سلامتی انسان مضر است؟

موضوع اثرات شبکه‌های بی‌سیم بر سلامتی انسان‌ها در سال 2011 از طرف آژانس بین‌المللی تحقیقات سرطان (IARC) به عنوان عامل Group 2B در عوامل سرطان‌زا دسته‌بندی شده است . عواملی در Group 2B دسته‌بندی می‌شوند که اثرات آن‌ها در ایجاد سرطان در انسان‌ها به وضوح مشخص، قابل اندازه‌گیری و یا توسط اعداد و ارقام قابل‌بیان نیست.

اما واقعیت ماجرا چیست؟
ارتباطات بی‌سیم توسط امواج رادیویی (Radio Frequancy) برقرار می‌گردند. RF یا فرکانس‌های رادیویی بر اساس قوانین و امواج الکترومغناطیسی کار می‌کنند. در واقع RF یک موج الکترومغناطیس است.

امواج الکترومغناطیس خصوصیات مختلفی دارند. انعکاس، تضعیف، جذب، تغییر شکل و… از خصوصیات امواج الکترومغناطیس هستند.

جذب! پدیده‌ای است که در برخورد امواج الکترومغناطیس با موانع اتفاق می‌افتد .انسان‌ها نیز به نوعی در مسیر امواج الکترومغناطیس مانع محسوب می‌شوند و این امواج در برخورد با انسان‌ها تا حدودی جذب بدن انسان می‌شوند.

جذب امواج الکترومغناطیس در بدن انسان همان موضوعی است که ممکن است سبب ایجاد بیماری‌هایی شبیه سرطان شود. اما این موضوع که چه میزان از این امواج ، یا چه نوعی از این امواج، در چه مدتی و باعث چه نوع سرطانی می‌شود، نکته‌ای مبهم است که دانشمندان، مهندسان و پزشکان هنوز پاسخ واضحی برای آن ندارد.

سالن اجلاس را در نظر بگیرید که ظرفیت جای دادن 50 نفر را در خود دارد. این سالن توسط دو Access Point تحت پوشش شبکه وای فای قرار دارد. پوشش دهی و میزان سیگنال دریافتی توسط سرویس‌گیرندگان وای فای (Wi-Fi) نظیر موبایل، تبلت یا لپ‌تاپ در این سالن زمانی که تنها 5 انسان در آن هستند، در مقایسه با زمانی که 50 نفر در این سالن حضور دارند متفاوت است. دلیل وقوع این پدیده، آن است که در زمانی که 50 فرد در این سالن حضور دارند، میزان جذب سیگنال رادیویی توسط بدن این 50 فرد بسیار بیشتر از زمانی است که 5 فرد در سالن حضور دارند.

در ادامه به این نکته توجه کنید که فرکانس کاری تجهیزات سرویس‌دهنده وای فای (Wi-Fi Access Point) با اجاق‌های مایکرویو یکسان است. هر دو دسته این تجهیزات از فرکانس 2.4 گیگاهرتز امواج الکترومغناطیس استفاده می‌کنند. با این تفاوت که توان سیگنال رادیویی در سرویس‌دهنده‌های وای فای بر اساس استانداردهای تعریف‌شده در دنیا (‌به عنوان مثال استاندارد FCC) بیش از 80 میلی وات نیست و توان سیگنال الکترومغناطیس در دستگاه‌های اجاق مایکرویو عددی بین 700 تا 1400 وات است. این یعنی توان سیگنال اجاق مایکرویو 17500 بار بزرگ‌تر از توان سیگنال اکسس پوینت وای فای است. همچنین در نظر داشته باشید که در اجاق های مایکرویو طراحی به نحوی ست که این توان در داخل محفظه اجاق محدود می شود.

توجه داشته باشید که یک اجاق مایکرویو در توان 700 وات می تواند یک لیوان شیر را ظرف مدت یک دقیقه به دمای جوش برساند. اما این سوال هنوز بی پاسخ است که یک اکسس پوینت وای فای با توان 80 میلی وات در چه مدتی می تواند در بدن انسان اثرات سوئی نظیر بیماری های سرطانی ایجاد نماید.

امروزه در زندگی شهری، گریز از چنین امواجی امکان پذیر نیست. این امواج ( امواج الکترومغناطیس) همه جا هستند. شبکه‌های تلفن همراه، شبکه های بی سیم وای‌فای (Wi-Fi)، اجاق های مایکرویو، تلفن های خانگی بی سیم، شبکه‌های ماهواره‌ای، شبکه‌های بی‌سیم اختصاصی شهری (‌شبکه بی‌سیم پلیس و آتش نشانی و بیمارستانی) و برخی دیگر سیستم هایی که حتی فکرش را هم نمی کنید، مانند ژنراتورهای برق، که در دورهای بالا گردش می کنند، همگی سیستم‌هایی هستند که چنین امواجی را تولید می کنند.

تنها راه گریز از این امواج نقل مکان به جنگل، بیابان یا کوهستان است! در این صورت بازهم نمی‌توانید مطمئن باشید که از این امواج به طور کامل دور هستید.

سوال نهایی این است که حالا که در شهر زندگی می‌کنیم و این امواج نیز همه جا هستند، چه مواردی را می توان مد نظر قرار داد تا کمتر در معرض این امواج باشیم.

همانطور که در خلال نوشته ذکر شد، امواج الکترومغناطیس و تاثیر گذاری آنها در دو حالت بیشتر می‌شود. یک زمانی که فرکانس و دوم زمانی که توان آنها افزایش پیدا می‌کند تاثیرات سوء آنها نیز بیشتر می شود.

در طراحی سیستم‌های بی‌سیم شهری سعی شده است تا امواجی که انسان‌ها بیشتر در معرض آن قرار دارند، در فرکانس‌های پایین‌تر و با توان کمتری کار کنند.

در عین حال برای رعایت بهداشت چند نکته را همواره مد نظر قرار دهید:

نخست – همواره سعی کنید از تجهیزات سرویس دهنده اصلی (نظیر دکل های سرویس دهنده موبایل که به BTS مشهور است) دوری کنید. این تجهیزات با توان بیشتری نسبت به سرویس گیرنده‌ها (نظیر گوشی های تلفن همراه) کار می‌کنند.

دوم – زمانی که از شبکه های بی سیم دور هستید و در عین حال تجهیزاتی به همراه دارید که از این شبکه‌ها استفاده می کنند (نظیر زمانی که در حاشیه شهرها هستید و از گوشی موبایل استفاده می کنید)‌، سعی کنید تا حد امکان از این تجهیزات استفاده نکنید یا آنها را از خود دور نگهدارید. دلیل این موضوع آن است که در این حالت به دلیل فاصله زیاد، تجهیزات بی سیم با توان بیشتری کار می‌کنند.

سوم – تا حد امکان سعی کنید که نزدیک شدن به تجهیزات تولید کننده امواج الکترومغناطیس خودداری کنید. به عنوان مثال زمانی که قصد دارید که یک لیوان شیر را در اجاق مایکرویو گرم کنید، در زمانی که اجاق در حال کار است چند متری از آن فاصله بگیرید.

چهارم – در زمان هایی که نیازی به استفاده از تجهیزات بی‌سیم نظیر سرویس دهنده‌های وای‌فای یا گوشی تلفن همراه ندارید، آنها را خاموش کنید. به عنوان مثال هنگام خواب یا گوشی تلفن همراه را در اتاق دیگری غیر از محل استراحت قرار دهید یا اینکه آنرا خاموش کنید.

کلام آخر
در زندگی مدرن امروزی نحوه زندگی بشر چنان تغییر کرده است، که شاید هرگز فکر آنرا نمی‌کردیم. بسیاری از گجت‌ها و تجهیزاتی که در زندگی روزمره از آنها بهره می‌بریم، سالها پیش در کتاب‌هایی نظیر رمان‌های ژول‌ورن به عنوان داستان‌های تخیلی نقل می‌شده است. اگر به دنبال زندگی در شهرها هستید، باید در نظر داشته باشید که انواعی از آلودگی‌ها وجود دارد که با توجه به نوع زندگی، گریز ناپذیر هستند. آنچه امروز به عنوان آلودگی فرکانسی از آن یاد می شود، یکی از حواشی غیر قابل گریز زندگی مدرن بشری است. لذا یا باید واقعیت را بپذیرید یا به کوهستان و جنگل و صحرا پناه ببرید!